Tốt nhất là không nên lẫn lộn hai nhóm người này. Khi đến lúc phải bán ra, bạn không muốn ngồi đó chần chừ chỉ vì bạn yêu mến cổ phiếu này. Người ta hay nhân cách hóa các vật vô tri, ví dụ như các con thú nhồi bông, xe hơi hay cổ phiếu.
Nếu bạn muốn giải thích được tại sao bạn mắc sai lầm, bạn cần phải biết giải thích về những gì bạn đà làm đúng, và tại sao bạn lại chọn làm như vậy. Bạn cần nên tránh những công ty có chất lượng kinh doanh thấp nhưng được bán với giá cao, vì đây là lúc bạn bị thua lỗ. Người bạn thân và đồng nghiệp nghiên cứu về Buffett Bob - Eisenberg.
Tôi chưa từng biết ai được người khác yêu quý mà không cảm thấy mình thật thành công, và tương tự tôi cũng không nghĩ ra được ai không được yêu mà cảm thấy thành công cả. Lối suy nghĩ này không phù hợp trong đầu tư củng như trong hôn nhân. Tôi chắc đã là một tay ăn mày khất thực nếu thị trường hoạt động hiệu quả.
Còn đối với những bộ quần áo đắt tiền thì ông không chịu chi tiền mua mãi sau khi ông đã quá lục tuần, và lúc đó giá trị tương lai của chúng không còn quá lớn đến mức ông phải trằn trọc hằng đêm. Tổng giám đốc không thể chỉ ngồi yên đó, họ cần phải ký hợp đồng làm ăn, một việc tương đối đơn giản nhờ Wall Street, từ đó tạo nên ảo tưởng rằng họ đang làm việc xứng đáng với mức lương chất ngất của mình. Đầu tư giúp bạn trở nên cực kỳ giàu có, đầu cơ giúp cho những nhà quản lý quỹ ngồi ném xúc xích trở nên cực kỳ giàu có.
Đó là lý do vì sao Warren thích thị trường giá giảm; ông đã để ý các công ty tuyệt vời mà ông sẽ chộp ngay nếu ông tìm được giá phù hợp. Warren chỉ mua cổ phiếu của công ty hàng tiêu dùng độc quyền có lợi thế cạnh tranh, và ông cũng không cần phải đợi đến khi có được giá hời. Nếu bạn muốn sở hữu một công ty, hãy chờ đợi đến lúc công ty này không còn được quan tâm nhiều nữa - đó là lúc bạn sẽ có giá tốt nhất và tiềm năng tăng giá cao nhất.
Nhưng nhìn chung, thị trường chứng khoán có khuynh hướng định giá cao cho cổ phiếu. Khi chúng bị định giá thấp, hãy mua vào, khi chúng bị định giá quá cao, hãy tránh xa. Điều thú vị về câu nói này là mười năm sau đó Warren đã mở rộng sang một đất nước khác để chi tiền.
Ngược lại, nếu công ty không làm ăn tốt trong một thời gian dài thì giá cổ phiếu sẽ giảm để thể hiện đúng hơn giá trị của công ty. Có những người có thể ra quyết định, nhưng cũng có những người không thể làm việc này. Nhưng một Warren thời kỳ mới thì thấy rằng đây là một mức giá hết sức hợp lý sẽ mang lại cho ông tiền tỉ.
Khi người ta hỏi Seymour Cray, nhà thiết kế tài hoa của công ty siêu máy tính Cray, đâu là điểm nổi bật của ông so với những kỹ sư khác, ông trả lời rằng đó là sẵn sàng chấp nhận sai lầm như một phần của quy trình thử nghiệm. Ông nhân giá cổ phiếu với tổng số cổ phần bán ra, và tự hỏi liệu cái giá này có phải là giá hời hay giá quá đắt nếu giả sử ông mua lại toàn bộ công ty. Đầu tư là phải vận dụng lý trí, nếu bạn không hiểu được nó, đừng tham gia.
Giá trị là thứ bạn nhận về. Các nhà quản lý tài chính chuyên nghiệp không xem các công ty và cổ phiếu là những doanh nghiệp, mà chúng chỉ là những con số chớp tắt trên màn hình giao dịch để họ đặt cược. Giá cổ phiếu đang lên nhanh chóng rồi sẽ dừng lại khi thực tế kinh doanh của công ty cuối cùng cũng hiện rõ.
Đây là một điều không hay trong đầu tư. Chúng tôi tin rằng nếu gọi những tổ chức tích cực giao dịch là nhà đầu tư thì cũng giống như gọi tên một kẻ chỉ thích các mối tình qua đêm là lãng mạn. Nếu bạn không trả lời được câu hỏi này, bạn không nên mua.