Cung lòng êm ấm của mẹ là cái tổ dịu hiền chứa con, con biết không. Trong những cơ quan giáo dục đông thanh niên, thứ bạn trai nầy không hiếm. Tuổi bạn trai là tuổi khủng hoảng, thấy mình cô độc, cần nguồn an ủi, ưa tìm những hình ảnh ái ân để thoa dịu tâm hồn.
Tôi chỉ biết ông qua loa vậy. Không phải quá khích mà đả đảo các hình giai nhân. Hồi lúc thụ giáo, quý vị tôi thấy nhiều vị la rầy nữa và vẫn có ký túc sinh thay vì súc miệng bằng nước thì súc miệng bằng bánh mì và chuối già.
Họ kiếm một cái gì để hỏi, hỏi bạn trai gần mình để có chuyện nói, để đúng hơn khỏi mắc cỡ. Đó là quân thù của ý chí chớ không phải là ý chí. Mà khí bi quan, họ thấy nó gai nhọn và gai nhọn.
Còn thầy rầy nặng họ thì ra khỏi lớp họ rảy dầu nhị thiên đường vào mắt, tắt đèn điện, đón ngã quẹo cho thầy vài bài học võ lực. Nhưng họ có giờ phút buồn tủi riêng của họ. Họ thấy lòng mình rạo rực lên những ý nghĩ xa xôi, những ước vọng không bờ bến, những phút trống rỗng như sa mạc.
Trần hoằng Mưu cũng nói không người nào là dạy không được. Nhấn mạnh các nhân đức xã hội trong các môn thể dục, thể thao, như đoàn kết, tương trợ, nhường nhịn, hợp lực v. Nhưng tôi được chút hân hạnh nầy là đã qua rồi tuổi của bạn mới viết mấy dòng tâm phúc nầy cho bạn.
Họ chưa có ý thức yêu đương hẳn như chàng trai nọ nghe người cóc nỉ non mà đam mê trong truyện cồ tích Việt Nam đâu. Chương trình thi bây giờ cũng là bà con họ máu với tứ thơ ngũ kinh. Nó mổ xẻ việc ác mà cũng cắt xén được chuyện thiện: hãy lợi dụng nó chớ đừng để nó chỉ huy mình.
Có bao giờ phần đông bạn trai được khiêu gợi lòng trắc ẩn đối với những người xấu số trong xã hội. Trong xã hội có biết bao cô gái viết hằng trăm lá thư thề tạc một chữ đồng đến xương với tình lang, biết bao người gái đã làm vợ rồi, đang làm vợ mà gặp bạn tình cũ vẫn mua bán tình chung cách tự nhiên. Cửa đời họ khép lại vì tâm hồn mất diễn cảnh.
Còn bạn trai ít phân biệt được vấn đề nào thuộc tình cảm, thuộc lý trí, cách chung thì hay lười biếng khi phải nhớ. Gia đình, quốc gia, nhân loại chờ đợi ở bạn nhiều. Mà từ chỗ phẫn uất đến chỗ phản động chỉ còn một bước gần.
Chết sống cho tự do. Cái nạn lông ben cũng là cái nạn bạn trai rất khiếp. Họ hình như tưởng rằng sức khỏe, tài ba, đứctính họ đang có là của họ.
Họ ghét thinh lặng và bóng tối vì những thứ nầy là bạn của suy nghĩ mà họ thì ưa hiểu biết bằng ngũ quan. Nguy hiểm là trực giác nầy bị mây tình dục che phủ. Nhưng các bạn trai đều có phút giống Tilstoi ở chỗ lòng dậy lên mùa mộng biếc.